Boşanma, eşlerin ayrılmasından çok daha fazlasını ifade eder; çocukların hayatlarını derinden etkiler. Boşanma sürecinde, çocukların velayeti en çok tartışılan ve üzerinde yoğunlaşan konulardan biridir. Bu yazıda, boşanma sürecinde çocuğun velayet hakkı, ebeveyn hakları ve Yargıtay kararlarıyla şekillenen hukuki düzenlemelere dair detaylı bilgi sunulacaktır.
Velayet, çocuğun bakımını, eğitimi, sağlığını ve yaşam düzenini belirleme sorumluluğudur. Boşanma durumunda, velayet hakkı, çocuğun en iyi şekilde yetişmesini sağlamak amacıyla ebeveynlere verilir. Ebeveynler, çocuğun geleceği hakkında kararlar alırken çocuğun yüksek yararını göz önünde bulundurmak zorundadır.
Çocuğun bakımından sorumlu olan kişi, genellikle çocuğun velayetini elinde bulunduran ebeveyndir. Boşanma durumunda, velayet bir ebeveynle verilebilir ya da eşit bir şekilde paylaşılabilir. Çocuğun bakım ve eğitimiyle ilgili kararları almak, çocuğun günlük yaşamını düzenlemek ve sağlığına dikkat etmek, velayet hakkına sahip ebeveynin sorumluluğundadır.
Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma sırasında çocuğun velayetinin kimde olacağına mahkeme karar verir. Mahkeme, çocuğun yaşını, psikolojik durumunu ve ebeveynler arasındaki ilişkileri göz önünde bulundurarak karar verir. Çocuk, genellikle 9 yaşına kadar annesiyle yaşar. Ancak 9 yaşından sonra çocuğun istekleri de dikkate alınır. 12 yaş ve üzeri çocuklar, kendi görüşlerini mahkemeye iletebilirler. Mahkeme, çocuğun yüksek yararını göz önünde bulundurarak ebeveynlerin durumunu değerlendirir. Bu noktada, her iki ebeveynin de eşit haklara sahip olması gerektiği vurgulanır.
Boşanma davalarında çocuğun psikolojik sağlığının korunması oldukça önemlidir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2018/14448 E. ve 2019/17061 K. numaralı kararında, çocuğun duygusal sağlığının ön planda tutulması gerektiği vurgulanmıştır. Mahkeme, çocuğun duygusal dünyasının zedelenmemesi için her iki ebeveynle de düzenli iletişimin sağlanması gerektiğine karar vermiştir. Bu karar, ebeveynlerin, çocuğun her iki tarafla da sağlıklı ilişkiler kurabilmesi için görüşme hakkına sahip olmaları gerektiğini ortaya koymaktadır.
2023 yılında, "Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair İlam ve Tedbir Kararlarının Yerine Getirilmesi Sürecine İlişkin Rehber" yürürlüğe girmiştir. Bu rehber, çocuk teslimi ve kişisel ilişki kurma süreçlerinin daha düzenli ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla bazı önemli değişiklikler getirmiştir. Bu değişiklikler, çocuğun güvenliğini ve psikolojik sağlığını korumayı amaçlamaktadır.
Çocuk teslimi işlemleri, artık adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Bu müdürlüklerin devreye girmesi, süreçlerin daha dikkatli bir şekilde yönetilmesini sağlamakta, çocukların ve ebeveynlerin güvenliğini temin etmektedir.
Çocuk teslimi süreçlerinde, çocuğun psikolojik ve fiziksel güvenliğinin ön planda tutulması gereklidir. Çocukların ruhsal ve duygusal sağlığını korumak, bu süreçteki en büyük önceliklerden biri olmuştur. Çocuk teslim yerlerinin belirlenmesinde, çocuğun gelişimine uygun ortamlar tercih edilmektedir.
Çocuk teslimi kararlarına uymayan ebeveynler için cezai yaptırımlar uygulanabilecektir. Çocuğu teslim etmeyen veya kişisel ilişki kurma hakkına engel olan taraflara karşı, adli yaptırımlar devreye girmektedir. Bu yaptırımlar, tarafların mahkeme kararlarına saygı göstermesini ve çocukların haklarını korumayı amaçlamaktadır.
Çocuk teslim işlemleri, yüz yüze gerçekleştirilmeden önce çocuğun psikolojik ve güvenlik durumu göz önünde bulundurulur. Herhangi bir olumsuz durumun önüne geçmek amacıyla, adli makamlar, çocukla kişisel ilişki kurma sürecini düzenli ve güvenli bir şekilde denetler.
Sonuç olarak, boşanma sürecinde çocuğun velayeti, çocuğun yüksek yararını gözeterek belirlenir. Ebeveyn hakları, çocuğun psikolojik sağlığını ve geleceğini olumsuz etkilemeyecek şekilde dengelenir. Mahkemeler, boşanma ve velayet davalarında çocuğun iyiliğini ön planda tutar. 2023 düzenlemeleri ile çocuğun güvenliği ve psikolojik sağlığına daha fazla önem verilerek ebeveyn hakları yeniden şekillendirilmiştir. Bu değişiklikler, çocuğun en iyi şekilde yetiştirilmesi ve korunması için önemli bir adımdır.
Bize ulaşmak için lütfen iletişim sayfamızı ziyaret edin. Size yardımcı olmaktan mutluluk duyarız!